Goodbye Lao, Hello Cambodia!

Na een rustig ontbijt lopen we naar het bootje dat ons naar het vastteland gaat brengen. Allemachtig zeg, wat is dit ding zwaar. Het einde van mijn trip komt nabij en ik begin overal spullen te verzamelen. Zoals mijn rieten hoed uit Laos. Ik sleep hem overal mee naar toe en het is alles behalve handig. We klimmen in de boot en zijn klaar voor een nieuw avontuur. Het is heet, snikheet. We zijn blij dat we langzaam in beweging komen en een windje kunnen vangen. We gaan zingend naar de overkant en staan weer op het vasteland met twee nieuwe vrienden die we zojuist hebben gemaakt. Eenmaal bij het busstation aangekomen krijgen we te horen dat we nog twee uur moeten wachten op de bus. Serieus? Ach natuurlijk.. Alles is op zijn Aziatisch hier. We spelen wat kaartspelletjes met onze nieuwe vrienden en na wat papierwerk in gevuld te hebben komt de bus ook eens opdagen. We hobbelen een half uur over de ontzettend slechte wegen en komen dan aan op de grens van Laos en Cambodja. Er loopt een man door de bus met een flinke stapel paspoorten. Hij zal het binnen allemaal wel gaan regelen maar wij gaan onze paspoorten niet afgeven. Wij vinden het persoonlijk leuker om dit zelf te regelen en ermee bezig te zijn in plaats van het uit handen geven. We gaan de bus uit en lopen naar het eerste kantoortje waar we een pasfoto achter moeten laten en wat moeten betalen. Vervolgens moeten we door naar het volgende gebouw en al vrij snel probeert een vrouw ons op te lichten. Jammer dat dat zo moet gaan maar we trappen er wederom niet in en gaan verder naar binnen. Wachten in de rij, wat invullen, wachten, wat invullen, in een andere rij, wat invullen en tadaaaaaa we krijgen een mooi visum voor Cambodja. Dit visum is een grote groene sticker die een hele pagina in mijn paspoort opvult. Bij iedere stempel/sticker ben ik blij. Het begin van een nieuw avontuur!

We dachten met de grote bus verder te gaan maar niets gaat hier zoals je denkt en we gaan verder in een klein busje. Onze nieuwe vrienden hebben twee plekjes voor ons vrij gehouden en onze spullen al gepakt. Heel fijn, anders hadden we nog een tijdje mogen wachten. We hobbelen weer verder en deze wegen hier worden er ook niet echt beter op. Anouk zit een stoel voor mij en we hangen beide met onze arm uit het raam totdat we allebei pijnlijk geluidje uitslaan. We rijden dichtbij de kant en een tak laat wat stekels achter in onze arm met een schrammetje. We hebben weer hetzelfde hoor! Van een muggenbult op de gekste plek, blauwe plekken, schrammetjes etc. etc. we hebben alles op dezelfde plek. Je kunt het zo gek niet bedenken en af en toe is het een beetje eng. Ook onze humor en gedachte zijn altijd hetzelfde. Heel fijn maar we beginnen elkaar toch ook wel een beetje raar aan te kijken waarna we hard moeten lachen. Vandaag zitten we de hele dag in de bus. We kletsen gezellig met de mensen om ons heen en genieten van het uitzicht. Sommige mensen gaan slapen of gewoon met hun ogen dicht zitten. Ik snap dit niet.. Kijk waar we zijn, waar we doorheen rijden, het landschap, de natuur, de dorpjes en de mensen. Ik wil hier niets van missen en geniet dus ook maar voor hen. De vele koeien die we op de weg tegenkomen vind ik ondertussen normaal. Alles went zo snel.. Het begint donker te worden en de zonsondergang laat zich weer van zijn beste kant zien. De sterren poppen op en ik luister naar mijn nieuwe vrolijke lievelingslied. Ik ben blij!

Het is 20.00 uur wanneer we op een afgelegen plek in Siem Reap (hoofdstad van Cambodja) worden afgezet. Er staan zoals gewoonlijk tuktuks voor je klaar en we regelen er een. We passen er maar met zijn tweeën in dus nemen afscheid van onze nieuwe vrienden. Changi, zo heet onze tuktuk driver. Hij is redelijk jong en straalt rust uit. Hij rijdt ons door de straten heen en we kijken lekker rond. Het water festival is gaande en overal waar we kijken wordt er dan ook feest gevierd. We zijn midden in het centrum en daar ligt ook ons hostel. Ideaal! We geven hem een extraatje en hij weet niet wat hem overkomt. Ook spreken we met hem af voor Angkor. We zijn gesloopt maar gaan er toch even op uit. Recht tegen over het hostel staat een eetkraampje op de weg met wat krukjes. De weg is druk maar toch nemen wij plaats en bestellen wat lekkers en een biertje. “Kijk waar we zitten dan.. Niemand zou ons zo geloven” en we lachen wat weg. Om de hoek zit de ‘pubstreet’ waar harde muziek vandaan komt. We gaan een kijkje nemen en weten al snel niet wat we allemaal zien. De straat is helemaal aangekleed en versierd wat er cool uitziet. Het staat vol met kinderen/mensen die niet boven onze schouders uitkomen. Ik voel me gigantisch. Ze staan allemaal te dansen alsof hun leven ervan afhangt. De manier waarop ze dansen is zo vermakelijk dat we snel een drankje gaan bestellen en ons er tussenin gaan mengen. Het gaat een leuke avond worden!

Moh ik ben gesloopt.. We hebben uitgeslapen maar de brakheid is aanwezig. We gaan voor een brunch en willen vandaag de stad een beetje gaan verkennen. Er zijn overal leuke kleine steegjes met winkeltjes en restaurantjes. Alles is zo leuk aangekleed hier! We nemen een kijkje op de old market en gaan daarna voor een hand/voet massage. De tijd vliegt voorbij en voor we het weten zitten we alweer aan het avondmaal. Ook in Cambodja weten ze hoe je moet koken! Even later ploffen we neer in de Temple Lounge om de Khmer dans te bekijken. Een traditionele Cambodjaanse dans waarin zij een verhaal vertellen. Ze dansen rustig en laten hun ogen spreken. Hun vingers bewegen zo sierlijk en kunnen zo ver naar achteren dat je denkt hoe bestaat dit. Wat wij hebben gehoord is dat de moeders bij de jonge meisjes al vinger oefeningen gaan doen en ze ver naar achteren buigen. Het is mooi om naar te kijken en na afloop besluiten we om lekker naar bed te gaan. Morgen beloofd een bijzondere dag te gaan worden!

Het is 04.00 wanneer de wekker gaat. Het duurt niet lang voordat we buiten staan en onze tuktuk driver Changi groeten. We klimmen erin en racen richting het ticket kantoor van het beroemde Angkor. Dit is een cultuurerfgoed die op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. Je kunt hier veel ruïnes van oude tempels en steden vinden van het Kmherrijk van de 12e eeuw. Angkor betekent in het Khmer “heilige stad” en het gebied dat als monument is aangewezen is 400 km2 groot dus we hebben een lange dag voor de boeg. Bij iedere tuktuk die we inhalen zijn we blij. Ook halen mensen ons in en hun zijn dan weer blij. Het is een grappige race van 5,5 kilometer. We zijn bij het kantoor aangekomen en het is druk! Er staan vele rijen en we sluiten maar snel ergens aan. Niet wetende dat er nog verschillende rijen zijn. Na ongeveer 10 minuten kom ik erachter dat we in de verkeerde rij staan en al snel maken we onze weg voort naar een andere. Met een ticket in de hand gaan we terug naar buiten en Changi komt niet veel later op ons afgereden. We moeten nog een stukje rijden en dan zijn we er. Het is nog donker en dus ook frisjes maar we zijn er klaar voor. Changi dropt ons af bij de ingang van de tempel Angkor Wat en nu mogen we het magische pad bewandelen dat ons naar de tempel gaat leiden. De maan schittert boven ons en het begint al iets lichter te worden. Met een grote stoet bewandelen we het pad en zien de tempel en ook de drukte. Wauwie zeg! Het is een plaatje! Er liggen twee meren voor de tempel. Als je aan de linkerkant staat en de zon komt op dan heb je een perfecte weerspiegeling in het water. We gaan dus op zoek naar een plekje aan de linkerkant maar we zijn niet de enige. Het is wat bewolkt en de zonsondergang zal matig zijn. We genieten en staan ook melig te grappen over deze enorme menigte. Als de zon op is zal iedereen de tempel binnen stormen. Laten we slim zijn en niet wachten op de zonsondergang maar gewoon vast naar binnen gaan. Wat een idee! We treden de tempel binnen en laten ons verbazen. We zijn bijna de enige die binnen zijn wat bijzonder is. We laten ons leiden door de oude gangen en kijken onze ogen uit naar alles wat we zien en de vele details die daarbij komen. Angkor Wat, de tempel waar we ons nu in bevinden is het grootste religieuze monument ter wereld. Het werd oorspronkelijk gebouwd als een hindoetempel voor het Khmer-rijk en transformeerde geleidelijk in een boeddhistische tempel tegen het einde van de twaalfde eeuw. We zien monniken bidden en schieten ontzettend veel foto’s. We nemen onze tijd en het begint steeds drukker te worden.

Er is nog zoveel meer te zien en zo zoeken we onze vriend Changi weer op. Hij brengt ons naar de volgende tempel die zich in een ander stadje bevind in Angkor. We lopen nu rond in Angkor Thom bij de Bayon tempel. Deze tempel is gewijd aan Boeddha en het complex is rond. Terug in de tijd zou deze tempel 54 torens die provincies voor zouden moeten stellen tellen maar op dit moment zijn dat er nog maar 37 en ook deze zijn weer opgebouwd. Er is veel vernield en ook gestolen. Zo rijden we even later op een brug waar vroeger allemaal hoofden op de rand zouden staan. Er staat geen enkele originele meer overeind. Ze zijn allemaal gestolen door de hoge waarde die ze zouden moeten hebben gehad. De ogen waren van kristallen gemaakt en dus veel waard. Alles hier is oud en het heeft een magische sfeer om zich heen hangen. Ik zou me graag een betere voorstelling willen maken hoe het er hier vroeger aan toe ging. Changi vertelt wel het een en ander maar mijn vragen in mijn hoofd zijn oneindig. We rijden over het enorme complex en stoppen af en toe willekeurig bij een tempel die we van dichtbij willen zien. Zo ook bij een tempel die hoog de lucht in gaat op steile trappen. We besluiten om naar boven te klimmen op de grote stenen en onregelmatige treden. De zon maakt het zwaar en eenmaal boven zoeken we een plekje in de schaduw met een windje. We zitten fantastisch en kijken over het bosgebied om ons heen. We komen bij van de trappen en maken later onze weg weer terug naar beneden. We zijn iedere keer zo blij als we weer in de tuktuk mogen en een windje op mogen vangen..

De volgende tempel is de Thumb Reader – Preah Khan. Deze tempel is voor een groot deel overgenomen en verwoest door de jungle. De enorme wortels van deze joekels van bomen worstelen hun weg door deze mystieke tempel. Het is heel gaaf om te zien en tegelijkertijd indrukwekkend en beangstigend wat de natuur kan aanrichten. Bij de andere tempels wordt de omgeving bijgehouden dus dit een bijzonder plaatje. We hebben een afspraak gemaakt met Changi maar iets is niet helemaal goed gegaan. We staan bij de plek waar hij ons heeft afgezet maar blijkbaar zou hij aan de andere kant van het gebouw wachten. Na een flinke wandeling hebben we hem toch weer gevonden. Tijd voor een lunch!

We zijn gesloopt en zien wat hangmatten onder bij het restaurant. Laten we het eten even zakken terwijl we hier in de hangmat gaan bungelen. Zo liggen we samen tussen wat tuktuk drivers die wachten op hun mensen. We rusten even uit en besluiten later om weer door te gaan. Changi laat ons nog twee andere tempels zien en we willen eigenlijk wel meer maar hebben de indrukwekkendste wel gehad. We komen met een master idee aanzetten die Changi ook wel leuk vindt. Het idee is om biertjes te gaan halen en ergens op een mooi plekje in het gras te gaan chillen en wachten op de zonsondergang. Changi laat weten dat hij het beste kan gaan halen zodat hij de lokale prijs krijgt. We geven hem beide 2 dollar en niet veel later komt hij terug met een grote zak helemaal gevuld met bier en ijs. Wauw.. Wat een held! Als we zelf zouden halen hadden we nog niet eens de helft van dit gekregen. We rijden een stukje verder en ploffen neer op het gras. Proost! Hij belt wat vrienden en niet veel later zitten we met zijn 5e te kaarten. Zijn vrienden spreken geen Engels en het kaartspel is ook niet echt duidelijk uitgelegd. We doen maar wat en snappen er eigenlijk niets van maar hij heeft de grootste lol en het is heerlijk om hier deel van uit te maken. Changi is vroeger monnik geweest en we hebben een interessant gesprek.

De zonsondergang laat niet al te lang meer op zich wachten en dus rijden we naar de voet van een heuvel die we nog omhoog moeten lopen. Het is onderweg al druk en de biertjes zijn voelbaar waardoor de conditie ook wat minder wordt. We zijn boven aangekomen en moeten in de rij staan om op de plek te komen waar je de zonsondergang zult zien. Twee mensen gaan eruit, twee mensen mogen erin. De rij is ontzettend lang en na een poos besluiten we om het maar te laten voor wat het is. We gaan deze bijzondere plek verlaten en terug naar de stad. Het is 20.00 uur wanneer we voor ons fijne hostel staan. We bedanken hem voor alles en wederom weer met een fooitje. Zijn reactie is onbetaalbaar!

Anouk komt aan de rand van mijn bed staan en fluistert met een grote lach op haar gezicht “Deb, daar ligt een jongen met niks aan. Hij ligt naast mijn kluisje en ik krijg hem niet open. Heeft hij niks aan? Nee hij heeft niks aan! En zijn deken ligt ook niet echt over hem heen!”. Ik klim het stapelbed uit en ga Anouk haar kluisje proberen open te maken waarbij ik inderdaad de naakte jongen spot. Hij ligt op zijn rug en alles is zichtbaar. We lachen er maar een beetje mee en niet veel later wordt hij er bewust van en trekt langzaam zijn deken omhoog. Hostel life! We maken ons klaar voor een nieuwe busreis die ons naar Battambang gaat brengen. Vier uur later is de ochtend voorbij en zijn we aangekomen bij de drop off. We zitten nog in de bus wanneer er talloze tuktuk drivers aan komen gerend. Ze kloppen op de ramen en houden briefjes omhoog met daarop: Best looking tuktuk driver, etc.. Het is enigszins humoristisch en ik maak contact met een van hen. Hij gaat door het dolle heen en hij laat iedereen weten dat wij met hem mee gaan. We komen de bus uit en er komen meteen andere op ons af “I do it for free, choose me!”. Wat moeten we hier toch mee? De andere driver is er al vandoor met onze tassen. Het is weer goed geregeld jongens! J

We lunchen wat in het hostel, checken in en gaan over onze vermoeidheid heen. We lopen een rondje in de stad en beseffen dat we moeten gaan kijken voor een bus voor de volgende plek. We hebben niet al te veel tijd meer over dus moeten nu gaan plannen. We zijn de hele middag kwijt aan het regelen van de bus maar goed het is geregeld. We lopen voorbij wat marktjes, de rivier en stoppen bij een van de eettentjes. De avond valt en we gaan het niet laat maken vanavond. We nemen nog even een kijkje aan de overkant van de rivier waar mensen uitbundig aan het sporten zijn in een parkje. Er staan twee fitte meiden met 30 onritmische vrouwen achter hen te dansen. We gaan er even bij zitten en vermaken ons kostelijk. Wel super leuk dat ze dit doen! We lopen terug naar het hostel en gaan even chillen op de kamer waarbij we 4 andere Nederlanders en nog wat andere mensen leren kennen. Het is een gezellige kamer en zo zitten we wat later beneden Yathzee te spelen. Niet voor lang. Ik ben gesloopt!

Vandaag gaan we op de culturele toer en beginnen met een kookles bij Nary Kitchen. We worden vriendelijk samen met twee andere koppels ontvangen. Eerst even een korte uitleg en vervolgens gaan we naar de markt om de ingrediënten te halen. We lopen eerst door het groente deel heen en hij verteld veel over wat hier allemaal ligt. De meeste dingen die hier liggen komen thuis niet voor dus wat informatie is fijn. Dan lopen we door naar binnen en de lucht overvalt me direct. Er liggen vissen te spartelen op het droge. Je mag ze niet dood maken. Ze moeten zelf dood gaan. In de rij daarnaast liggen wat dode varkenskoppen om te laten zien dat het vlees wat ze verkopen vers is. Heftig! Dit hoeft voor mij niet perse zo. Klein stukje verder liggen koeien poten met de nagel en alles er nog aan. Er draaien wat touwtjes rond die als ventilator moeten dienen om de vliegen weg te houden. Ik heb het ontzettend benauwd en voel me oprecht niet zo lekker. Ik heb meerdere markten gezien maar deze is wel wat extremer in mijn ogen. We zijn terug in de keuken en worden voorgesteld aan Nary zelf. Zij gaat ons wat leren uit de traditionele Khmer Cuisine. Ze spreekt alleen geen woord Engels maar met handen en voeten komen we een heel eind. Wat verschillende specerijen gaan door elkaar en ik voel me nog steeds niet goed. De sterke verschillende geuren helpen niet ten goeden en na enkele minuten neem ik afstand. Ik baal enorm dat ik me zo voel en niet normaal mee kan doen dus na een tijdje probeer ik het nog een keer. Braakneigingen komen naar boven en het is beter dat ik afstand neem. Nary legt een bedje voor me klaar zodat ik rustig kan gaan liggen. Wat later komt Anouk aan met twee gevulde borden met daarop fish amok, beef lok lak, fried spring rolls en een bananen toetje. Het ziet er heerlijk uit maar valt verkeerd. We danken Nary hartelijk en vertrekken met een tasje vol eten. Ik baal dat ik er maar zo weinig van mee heb gekregen.

We hebben uit gecheckt omdat we vannacht met de nachtbus gaan. De eigenaar is lief en mag toch nog even op een kamer gaan liggen. Een uur later komt Anouk langs om te vragen of ik mee ga naar de Killing Caves. Ja ik wil maar liever niet hoe ik me voel. Ik ben hier nu en moet mezelf er maar even overheen zetten. Het lukt redelijk en we moeten nog wat andere mensen ophalen. We hobbelen zoals gewoonlijk over wat onverharde wegen heen en kletsen met de Amerikaanse chauffeur die hier al een tijdje woont. Het busje waar we in zitten ziet er echt als een pimp/pooier busje uit. Of ze vallen uit elkaar of ze zien er zo uit in Cambodja. We staan aan de voet van de heuvel die een eind de lucht in gaat. Voor 1 dollar kunnen ze je op een scooter naar de top van de heuvel brengen. Anouk en ik gaan samen achterop en met zijn drieën gaan we omhoog. Alles kan hier ook gewoon! We zitten op de top te wachten totdat de rest ook boven is. De Amerikaan is er al en verteld wat over de tempel waar we naar toe kijken. Hier werden Cambodjaanse mensen vast gehouden door het rode leger (rode Khmer) aangestuurd door Pol Pot. Ook zij zijn Cambodjaans en dat maakt het verhaal nog verschrikkelijker dan dat het is. De rest is ondertussen ook boven gekomen en we lopen met het groepje een trap naar beneden die ons naar Killing Cave brengt. We staan in de grot en zien een hoop schedels en botten achter een tralies in een klein tempeltje staan. Zullen deze echt zijn of voor de show? Helaas zijn ze echt. Als je naar boven kijkt zie je pak hem beet 30 meter boven ons een gat waar licht doorheen schijnt. We lopen terug naar boven, gaan door wat bosjes heen en komen uit bij dat gat. Je kunt zo naar beneden in de grot kijken en het is toch best hoog. Hij begint het verhaal te vertellen dat het rode leger hier hun eigen volk die protesteerden of tegen werkten naar beneden gooiden. Kogels waren te duur en dat zou je op een afstand nog kunnen horen dus kwamen ze met het idee om ze maar een grot in te gooien en zo ontstond de Killing Cave. Het is onbegrijpelijk, oneerlijk en machteloos. Dit is in 1975 geweest en dus nog helemaal niet zo lang geleden..

We lopen nog wat rond bij een tempel verderop. Genieten van het uitzicht op de berg en houden de aapjes goed in de gaten. We lopen weer naar beneden en gaan door een vleermuizen grot heen. We missen een meisje en wachten nog even. Een jongen gaat kijken waar ze is en zij is aangevallen door een aap. Gekke beesten! We zijn weer compleet en lopen verder de lange trap omhoog. We hebben hier boven alles gezien en gaan terug naar beneden voor de zonsondergang. Het is druk bij de terrasjes en al snel wordt duidelijk waarom. Iedere avond wanneer de zon zakt vliegen er 6 tot 10 miljoen vleermuizen achter elkaar de grot uit op zoek naar een andere plek. Het ziet er fascinerend uit om deze grote zwerm zijn weg naar buiten te zien maken. Wanneer de groep wat kleiner wordt gaan we de bus weer in en terug naar het hostel. Blij dat ik toch mee gegaan ben en mezelf wel oké hebt gevoeld. We stappen de bus uit en lopen naar binnen. De eerste stap die ik binnen zet is een te veel en ren naar buiten wanneer ik spontaan begin te overgeven. De bewaking komt meteen op me af en neemt me mee naar een plantenbak waarin ik verder mag gaan. Hij slaat flink op mijn rug en gaat op zoek naar een stoel. Hij zet me neer en pakt een potje tijgerbalsem waar iets anders in zit. Hij pakt de dop en begint over mijn rug te schuren. Het voelt niet heel prettig maar hij zal wel weten wat hij doet. Even later merkt Anouk op dat ik niet binnen ben en komt ze kijken waar ik uithang. In paniek stormt ze op me af. “Deb, gaat het wel? Wat is er gebeurd? Ja het gaat wel moest even kotsen.. Deb, serieus? Gaat het wel? Ben je gevallen? Nee ik moest overgeven! Ben je gevallen? Ben je gevallen? Hoezo ben je gevallen? Ik ben niet gevallen! Ik moest overgeven!! Ja maar dat kan toch niet als je er zo uit ziet?! Hoe zie ik eruit dan?!” Ze jaagt als eerste de man weg die nog met het dopje over mijn armen en rug loopt de schuren en maakt vervolgens een foto. Ik kijk en geloof mijn ogen niet. Mijn rug en armen zijn bont en blauw geschuurd en de bloeduitstortingen zijn aanwezig. We huilen samen en later lachen we weer. “Deed het geen pijn dan? Ja fijn was het niet maar ik wist niet dat het er zo uit zou gaan zien!”. Anouk wil graag een hapje gaan eten dus hou haar gezelschap. We zijn 2,5 uur verder en eindelijk krijgt zij ook haar bordje eten. Ik ga even naar het toilet! Met een andere reden dan gedacht maar ik was op tijd.. Een nieuwe lading braaksel komt eruit. Jak wat is dit goor! En we moeten straks de hele nacht in een slaap bus.. Dit beloofd veel..